Kraje pięciu oczu (a także dziewięciu lub czternastu), czyli kluczowa wiedza dla użytkowników VPN
W dyskusji dotyczącej sieci VPN – szczególnie na temat tego, które z nich oferują najlepszą ochronę prywatności – możesz spotkać określenie kraj pięciu oczu, kraj dziewięciu oczu lub kraj czternastu oczu. Oprócz prawdopodobnego wyobrażania sobie pająków, zapewne zastanawiałeś się także, co to jest, i jak to odnosi się do tego, jaką sieć VPN należy wybrać.
Zacznijmy od podstaw: kraj pięciu oczu (termin często skracany do FVEY z angielskiego terminu The Five Eyes) jest podstawą tej sieci. Jest to jednoznaczne z porozumieniem UKUSA, które zostało zawarte w 1946 r. między Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią w celu umożliwienia współpracy wywiadu sygnałów. Wkrótce potem dołączyły do tego porozumienia Australia, Kanada i Nową Zelandia, czyli wszystkie kraje anglosaskie rządzone przez wspólny system prawa – a więc „pięć krajów”.
Wywiad sygnałów (SIGINT) to gromadzenie informacji wywiadowczych poprzez przechwytywanie sygnałów, czyli komunikacji między ludźmi lub sygnałów elektronicznych, które nie są bezpośrednio wykorzystywane w komunikacji. Ponieważ poufne informacje są często szyfrowane, wywiad sygnałów obejmuje również kryptologię służącą do odszyfrowywania wiadomości.
ECHELON to system (oprogramowanie) używane przez te pięć państw w celu podsłuchiwania osób indywidualnych. To właśnie w czasach II wojny światowej początkowo służył on do monitorowania komunikacji wojskowej Związku Radzieckiego i jego sojuszników z Bloku Wschodniego. Gazeta Guardian podsumowała ECHELON jako „globalną sieć elektronicznych stacji szpiegowskich, które mogą podsłuchiwać telefony, faksy i komputery. Może on nawet śledzić konta bankowe. Informacje te są przechowywane w komputerach systemu Echelon, które mogą zawierać miliony zapisów na temat osób indywidualnych.” Od czasu II wojny światowej system ewoluował poza pierwotny cel obejmujący przechwytywanie komunikacji prywatnej i handlowej. Dlatego tak istotne jest, aby użytkownicy korzystali z sieci VPN, aby uniknąć takiego przechwytywania swojej komunikacji.
Istnieją przepisy umożliwiające NSA prowadzenie pewnych typów szpiegowania obywateli USA. Kraje sprzymierzone (te uczestniczące porozumieniu „pięciu oczu”) mają różne swoje ustawy i przepisy dotyczące nadzoru. W związku z tym są chwile, kiedy łatwiej jest zagranicznym szpiegowanie obywateli amerykańskich, a także agencjom amerykańskim szpiegować obcokrajowców. Możesz zobaczyć, gdzie prowadzą ślady i dlaczego ma to spore znaczenie, jeśli masz VPN, a może nawet używasz serwera w kraju z tego grona.
Od czasu swoich skromnych początków program „Pięć oczu” ewoluował tak, aby obejmować inne narody, zwane „partnerami trzecimi”. Te kraje uczestniczą w programie w różny sposób. Na przykład Dania zezwoliła NSA na instalację urządzeń nadzoru na światłowodowych kablach wychodzących i wchodzących na teren kraju. W zamian duński wywiad ma dostęp do sprzętu i technologii NSA. Kraje, które później zostały dodane do umowy, znane są jako dziewięć oczu i czternaście oczu. Umowa dziewięciu oczu dodała Danię, Francję, Holandię i Norwegię, podczas gdy czternaście oczu obejmuje także Niemcy, Belgię, Włochy, Hiszpanię i Szwecję. Kraje te, a także pięć pierwszych to państwa, których musisz unikać przy wyborze VPN. Chcielibyśmy również zaznaczyć, że powinniście unikać serwerów zlokalizowanych w tych krajach, ale zależy to od tego, jak daleko chcesz się posunąć.
Zestawiliśmy listę największych dostawców VPN, które znajdują się w krajach innych niż te 14. Twój ruch internetowy prawdopodobnie przechodził będzie przez jeden z krajów należących do tej 14-tki w pewnym momencie w drodze do celu, ale jeśli unikniesz tego, aby Twój ruch nie wychodził z jednego z tych krajów, to będzie lepiej.
 |
Panama |
 |
Brytyjskie Wyspy Dziewicze |
 |
Hong Kong |
 |
Seszele |
 |
Szwajcaria |
 |
Słowacja |
 |
Włochy |
 |
Indie |
 |
Izrael |
 |
Węgry |
